در عصر حاضر که ستون فقرات هر سازمان و کسب‌وکاری بر پایه داده‌ها و اطلاعات استوار است، اتاق‌های سرور نقشی حیاتی و غیرقابل جایگزین ایفا می‌کنند. با این حال، با وجود اهمیت بی‌بدیل اتاق‌های سرور، آن‌ها همواره در معرض تهدیدات مختلفی قرار دارند که یکی از جدی‌ترین و مخرب‌ترین آن‌ها، خطر آتش‌سوزی است. حریق در اتاق سرور نه تنها می‌تواند به تجهیزات فیزیکی آسیب برساند، بلکه می‌تواند باعث از بین رفتن اطلاعات حیاتی شود که بازگرداندن یا جبران آن‌ها گاهی غیرممکن است. عوامل متعددی نظیر گرمای بیش از حد تجهیزات، اتصالات برقی معیوب، یا حتی سهل‌انگاری‌های انسانی می‌توانند جرقه‌های اولیه یک فاجعه را شعله‌ور سازند.
از این رو، استقرار یک سیستم اطفا حریق پیشرفته و کارآمد در اتاق‌های سرور، نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. در ادامه به معرفی انواع سیستم‌های اطفا حریق مناسب برای این محیط‌های حساس، استانداردهای مربوطه، و نکات کلیدی در طراحی و پیاده‌سازی آن‌ها خواهیم پرداخت تا اطمینان حاصل شود که این قلب‌های تپنده دیجیتال، در برابر هر گونه تهدید حریق، به بهترین شکل ممکن محافظت می‌شوند.
سیستم اطفا حریق اتاق سرور
سیستم اطفا حریق اتاق سرور مجموعه‌ای از تجهیزات و فناوری‌ها است که برای شناسایی سریع، اعلام هشدار و خاموش کردن آتش در فضاهای حساس و حیاتی مانند اتاق‌های سرور (که به آن‌ها دیتاسنتر یا مراکز داده هم می‌گویند) طراحی شده است. هدف اصلی این سیستم‌ها حفاظت از تجهیزات الکترونیکی گران‌قیمت، جلوگیری از تخریب داده‌ها و تضمین تداوم فعالیت‌های تجاری است.
شرکت ایران اطفا با سال‌ها تجربه در این حوزه، آماده ارائه تجهیزات باکیفیت و نصب سیستم‌های اطفا حریق و اعلام حریق به شما میباشد. کارشناسان مجرب ما بهترین راهکارها را برای حفاظت از ساختمان شما در برابر حریق ارائه خواهند داد.
انواع سیستم اطفا حریق اتاق سرور
در طراحی و اجرای سیستم‌های اطفا حریق برای اتاق‌های سرور، هدف اصلی حفاظت از تجهیزات الکترونیکی حساس و داده‌های حیاتی در برابر آسیب‌های ناشی از حریق، بدون ایجاد خسارت ثانویه توسط عامل اطفا کننده است. بر این اساس، سیستم‌های مبتنی بر (عوامل پاک) گزینه‌های ارجح و استاندارد محسوب می‌شوند. سیستم‌های اطفا حریق اتاق سرور را می‌توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد سیستم‌های اطفای گازی و سیستم‌های اطفای آب‌پاش ویژه
سیستم‌های اطفای گازی
این دسته، شامل سیستم‌هایی است که از گازهای خاصی برای اطفاء حریق استفاده می‌کنند که پس از تخلیه، هیچ پس‌ماند یا آسیبی به تجهیزات الکترونیکی وارد نمی‌کنند. این گازها معمولاً با کاهش اکسیژن یا جذب گرما، آتش را خاموش می‌کنند.
عوامل هالوکربنی
این گازها با مکانیزم شیمیایی (قطع واکنش زنجیره‌ای آتش) و فیزیکی (جذب گرما) عمل می‌کنند.
(HFC-227ea)FM200
عمدتاً با جذب گرما از شعله و تا حدودی با کاهش اکسیژن است
مزایا: بسیار سریع‌العمل (زیر 10 ثانیه)، ایمن برای انسان در غلظت‌های طراحی شده، عدم آسیب به تجهیزات و داده‌ها، بدون پس‌ماند. پرکاربردترین عامل پاک برای اتاق‌های سرور، مراکز داده، اتاق‌های کنترل و سایر محیط‌های حساس. اگرمیخواهید بیشتر درمورد سیستم اطفا حریق گازی FM200 بدانید مقاله آن را مطالعه کنید.
(FK-5-1-12) Novec 1230
عمدتاً با جذب گرما از شعله و رقیق‌سازی اکسیژن است
مزایا: سرعت عمل بالا (کمتر از 10 ثانیه)، بالاترین سطح ایمنی برای انسان (کمترین سمیت در بین عوامل پاک)، پتانسیل گرمایش جهانی (GWP) بسیار پایین (نزدیک به صفر) و عدم تخریب لایه اوزون (ODP = 0)، عدم آسیب به تجهیزات
انتخابی ایده‌آل و سازگار با محیط زیست برای اتاق‌های سرور و محیط‌های حساس که در آن‌ها حضور پرسنل اهمیت دارد
گازهای بی‌اثر
این گازها مخلوطی از گازهای طبیعی موجود در اتمسفر هستند که با کاهش غلظت اکسیژن در محیط به زیر سطح لازم برای احتراق (حدود 12.5% تا 15%)، آتش را خاموش می‌کنند. IG-55 یک گاز بی‌اثر از آرگون و نیتروژن و IG-541 ترکیبی از نیتروژن، آرگون و CO2 هستند که با کاهش سطح اکسیژن به 12.5 درصد در عرض 60 ثانیه، آتش را خاموش می‌کنند و هیچ تأثیر منفی بر محیط زیست ندارند.
مزایا: ایمن برای انسان (در غلظت‌های مناسب)، کاملاً سازگار با محیط زیست (از گازهای طبیعی تشکیل شده‌اند)، عدم آسیب به تجهیزات، بدون پس‌ماند. کاربرد اتاق‌های سرور، مراکز داده بزرگ، موزه‌ها، آرشیوها
سیستم‌های اطفای آب‌پاش ویژه
در گذشته، سیستم‌های آب‌پاش (اسپرینکلر) به دلیل آسیب‌رسانی به تجهیزات الکترونیکی، در اتاق‌های سرور استفاده نمی‌شدند. اما با پیشرفت فناوری، سیستم‌های خاصی طراحی شده‌اند که با استفاده از آب به صورت بسیار پودری یا مه، خطر آسیب به تجهیزات را به حداقل می‌رسانند.
سیستم‌های واترمیست با تولید قطرات بسیار ریز آب (مه آب) تحت فشار بالا. این قطرات با جذب سریع گرما (خنک‌کنندگی)، رقیق‌سازی اکسیژن (بخار آب جایگزین اکسیژن می‌شود) و مسدود کردن گرمای تابشی، آتش را خاموش می‌کنند.
مزایا: مصرف آب بسیار کم، حداقل آسیب به تجهیزات در مقایسه با اسپرینکلرهای سنتی، ایمن برای انسان، سازگار با محیط زیست.
کاربرد در اتاق سرور به عنوان یک جایگزین برای سیستم‌های گازی در برخی موارد خاص که الزامات زیست‌محیطی یا هزینه‌ای مطرح است، قابل بررسی است. با این حال، استفاده از سیستم‌های گازی همچنان ارجحیت دارد.
بیشتر بخوانید: انواع سیستم های اطفای حریق اتوماتیک
برای حفاظت از اتاق‌های سرور، سیستم‌های اطفای گازی (Clean Agents) نظیر FM200، Novec 1230، و گازهای بی‌اثر (IG-55, IG-100, IG-541) به دلیل عدم ایجاد آسیب ثانویه به تجهیزات الکترونیکی و داده‌ها، اولویت اصلی محسوب می‌شوند. انتخاب از میان این‌ها به فاکتورهایی مانند ملاحظات زیست‌محیطی، فضای مورد نیاز برای ذخیره‌سازی سیلندرها، و بودجه بستگی دارد. سیستم‌های CO2 به دلیل خطرات جانی، تنها در شرایط بسیار خاص و کنترل‌شده مورد استفاده قرار می‌گیرند، و سیستم‌های فوم به هیچ عنوان برای اتاق سرور مناسب نیستند. سیستم‌های واترمیست نیز می‌توانند در سناریوهای خاصی مد نظر قرار گیرند، اما هنوز به اندازه سیستم‌های گازی رایج نیستند.
اهمیت سیستم اطفا حریق برای اتاق سرور
سیستم اطفا حریق برای اتاق سرور از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، زیرا این اتاق‌ها معمولاً شامل تجهیزات و داده‌های حساس و حیاتی هستند.
حفاظت از اطلاعات: اتاق‌های سرور معمولاً میزبان اطلاعات و داده‌های حیاتی شرکت‌ها هستند. آتش‌سوزی می‌تواند منجر به از دست رفتن دائمی این داده‌ها شود.
تجهیزات گران‌قیمت: تجهیزات سرور و شبکه معمولاً هزینه زیادی دارند. آتش‌سوزی می‌تواند به این تجهیزات آسیب جدی بزند و هزینه‌های بالایی برای تعمیر یا تعویض به همراه داشته باشد.
جلوگیری از توقف فعالیت: آتش‌سوزی می‌تواند به توقف فعالیت‌های تجاری منجر شود. یک سیستم اطفا حریق موثر می‌تواند از این توقف‌ها جلوگیری کند و به کسب‌وکارها کمک کند تا از آثار مالی منفی جلوگیری کنند.
ایمن‌سازی محیط کار: سیستم‌های اطفا حریق همچنین می‌توانند ایمنی کارکنان را تأمین کنند. در صورت بروز آتش‌سوزی، این سیستم‌ها می‌توانند جان افراد حاضر در محیط را نجات دهند.
کاهش خرابی تجهیزات: بسیاری از سیستم‌های اطفا حریق مدرن به گونه‌ای طراحی شده‌اند که با استفاده از مواد غیر سمی و نازک، آتش را خاموش کنند و به تجهیزات آسیب نزند. این مسئله به حفظ سازگاری و عملکرد تجهیزات کمک می‌کند.
رعایت مقررات و استانداردها: بسیاری از صنایع ملزم به رعایت استانداردهای امنیتی و ایمنی هستند. نصب سیستم اطفا حریق در اتاق‌های سرور می‌تواند به رعایت این استانداردها کمک کند.
نظارت و کنترل مستمر: سیستم‌های اطفا حریق مدرن معمولاً قابلیت نظارت و کنترل از راه دور را دارند. این ویژگی به مدیران IT این امکان را می‌دهد که در هر لحظه از وضعیت اتاق سرور آگاه باشند و در صورت بروز هرگونه مشکل، اقدام سریع انجام دهند.
با توجه به این دلایل، تأسیس یک سیستم اطفا حریق مناسب و با کیفیت برای اتاق سرور امری حیاتی است که به تضمین امنیت داده‌ها و تجهیزات و حفظ تداوم کسب‌وکار کمک می‌کند.
بیشتر بخوانید: اهمیت تعمیر و نگهداری سیستم آتش نشانی
چرا نمی‌توان از کپسول آتش‌نشانی معمولی در اتاق سرور استفاده کرد؟
کپسول‌های آتش‌نشانی معمولی معمولاً حاوی پودر یا مواد شیمیایی هستند که می‌توانند به تجهیزات الکترونیکی آسیب برسانند. این مواد ممکن است به سطح سرورها و سایر تجهیزات آسیب برسانند و باعث خرابی آن‌ها شوند. آتش‌سوزی که ممکن است در اتاق سرور به وجود آید، اغلب ناشی از تجهیزات الکترونیکی است. این نوع آتش‌ها معمولاً به آب یا پودرهای شیمیایی معمولی پاسخ نمی‌دهند و نیاز به مواد خاص‌تری دارند.
در اتاق‌های سرور معمولاً از سیستم‌های آتش‌نشانی خاص، مانند سیستم‌های گازهای غیر سمی (مانند FM-200 یا Inergen) یا سیستم‌های اتوماتیک استفاده می‌شود که به طور مخصوص برای جلوگیری از خسارت به تجهیزات الکترونیکی طراحی شده‌اند و در عین حال ایمنی را نیز حفظ می‌کنند.
اتاق‌های سرور به عنوان قلب سیستم‌های اطلاعاتی هر سازمان، نیازمند تدابیر ویژه‌ای برای حفاظت از داده‌ها و زیرساخت‌های فناوری اطلاعات هستند. خطر آتش‌سوزی به دلیل وجود تجهیزات الکترونیکی و گرمای تولیدی آن‌ها، همواره وجود دارد و عدم توجه به این موضوع می‌تواند منجر به خسارات جبران‌ناپذیر شود. تدابیر پیشگیرانه، نظیر مدیریت بهینه دما و رطوبت، طراحی صحیح سیستم‌های تهویه و استفاده از تجهیزات استاندارد، می‌تواند به کاهش خطر آتش‌سوزی کمک کند و انتخاب و نصب سیستم‌های اطفاء حریق پیشرفته، مانند سیستم‌های اسپری آب، گاز خنثی و FOAM، باعث افزایش ایمنی اتاق‌های سرور می‌شود.
با رعایت این نکات و به کارگیری استراتژی‌های مناسب، می‌توان ایمنی اتاق‌های سرور را به طور قابل توجهی افزایش داد و از خرابی‌های ناشی از حریق جلوگیری کرد.
شرکت ایران اطفا مجری مطمئن و با تجربه برای نصب و راه‌اندازی سیستم‌های اعلام حریق و اطفاء حریق و سیستم مدیریت دود میباشد ایران اطفا به شما کمک می‌کند تا در برابر آتش‌سوزی‌ها ایمن باشید. بهترین قیمت، بالاترین کیفیت را با ما تجربه کنید.
